Nukus en Muynak

26 juli 2012

Na het beste ontbijt tot nu toe (iemand nog een crêpe?) staat onze auto klaar voor vertrek richting Muynak. We gaan vandaag kijken naar wat er niet meer is, naar wat verdwenen is: het voormalige Aralmeer. Muynak was in het verleden een drukke vissershaven, waar jaarlijks meer dan 2 miljoen blikjes vis geproduceerd werden. Je hoort Stefan al denken: kan je daar een dag naar kijken??

Muynak ligt op ruim 200 kilometer van Nukus. Met een echte UZ Deawoo rijden we richting het noordwesten. Hier in Oezbekistan wordt de Deawoo nog steeds gebouwd en het is verreweg de populairste nieuwe auto. Als wij het hotel uit wandelen staat onze chauffeur zijn witte Nexia dan ook vol trots op te poetsen. Met de auto is niks mis, maar zodra je harder rijdt dan100 km/hr dan lijkt het alsof de auto 'warpspeed' oppikt...

Na een kleine drie uur over erg wisselende wegen komt Muynak in beeld. Wanneer we nog eens terug denken aan Megalomania (Ashgabat) kan de tegenstelling bijna niet groter. Muynak was vroeg een succesvolle vissersplaats, maar lijkt nu meer op een spookdorp. Een enkele driewiel-tractor en een kudde met koeien wisselen het eenzijdige en stoffige straatbeeld af. Ongeveer halverwege het dorp ligt het museum, wat wij uiteraard even bezoeken. Ook hier is het overwegend nostalgie, over hoe mooi het verleden was; een volle haven, een bedrijvige fabriek en een bruisend dorp. Helaas..

Na het museum rijden we verder door het dorp, naar het 'Aralmeer-monument'. Aan de voormalige kustlijn is een monument gebouwd, erg in sovjetstijl trouwens. Onder aan het monument, op de voormalige bodem van het Aralmeer, liggen schepen weg te roesten. De schepen liggen zo mooi op een rij, dat wij vermoeden dat ze daar neergelegd zijn. Dit blijkt te kloppen. Voorheen lagen ze veel verder weg om de terugtrekkende zee zo lang mogelijk te kunnen blijven bevissen, maar waren zo ook heel moeilijk te vinden voor toeristen. Zo los je dat dus op. Het bezoek is indrukwekkend en bijzonder. De wind, die zorgt dat het zand je om de oren waait, maakt nog maar eens extra duidelijk wat voor dramatische gebeurtenis zich hier heeft afgespeeld. De afgelopen dagen hebben we overal de veroorzakers hiervan gezien: overal geïrrigeerde landbouwvelden, in Turkmenistan en in Oezbekistan. Ook alle fontijnen in Ashgabat en het gratis water in Turkmenistan veroorzaken het verdampen van het meer. Elke bezochte plaats is prachtig groen, maar de prijs daarvoor wordt vandaag heel zichtbaar...

Nadat we weer aan wal geklommen zijn, rijden we terug richting Nukus. Na ruim een uur stopt onze chauffeur plotseling. Er zit opeens een oude man langs de kant van de weg, waar je (blijkbaar) tegen een kleine vergoeding samen mee kan bidden. Na een kort gebed wordt de Nexia weer gestart. Op de terug weg stoppen wij nog even bij een gigantische begraafplaats, of grafberg kan je beter zeggen. Bovenop de berg blijkt een lokale heilige te liggen, wat aanleiding is voor de wijde omgeving om zich op of rond de berg te laten begraven. Uiteraard op lokale, ongeorganiseerde wijze...

Terug in Nukus wisselen we nog even geld op de zwarte markt, tegen beter wisselkoers dan gisteren. In eerste instantie is Susanne bang om in de bak te eindigen, maar op het terras komt de deal toch tot stand; we hebben er weer een paar pakken papier bij.

Voor het eten bezoeken we ons stam-restaurant, waar we vanavond de pizza proberen. We hebben beroerdere pizza gegeten, zullen we maar zeggen. Morgenochtend reizen we verder richting het oosten, Khiva is de bestemming.